Meerjarenraming baten en lasten

Het is van belang dat de begroting transparant is en dat er zowel voor de gemeenteraad als voor de externe toezichthouders helder inzicht bestaat in de financiële positie op korte en langere termijn. Zo is in de BBV bepaald dat in de toelichting op het overzicht van baten en lasten een overzicht van  incidentele baten en lasten wordt gevoegd. Met behulp van dit overzicht kan bepaald worden in hoeverre een formeel sluitende begroting ook structureel in evenwicht is. De staat wordt ook gebruikt om het kengetal voor de structurele exploitatieruimte te bepalen.

Meerjarige tijdelijk geldstromen waarvan de eindigheid vastligt vanwege een raadsbesluit en/of een toekenningsbesluit worden aangemerkt als incidentele baten en lasten ook als de geldstroom (nog) langer is dan 3 jaar.

Incidentele baten en lasten betreffen die posten die het begrotingssaldo incidenteel beïnvloeden.
Het gaat om eenmalige zaken en om (meerjarige) projecten of subsidies als deze eveneens het
karakter van tijdelijkheid c.q. eindig doel hebben. Reguliere lasten of baten die incidenteel hoger of lager uitvallen horen hier niet bij.
Toevoegingen aan en onttrekkingen uit de reserves worden als incidenteel beschouwd, tenzij het gaat om reguliere onttrekkingen aan financieringsreserves c.q. dekkingsreserves of om onttrekkingen uit een daartoe toereikende (bestemmings)reserve gedurende een periode van minimaal drie jaar met als doel het dekken van structurele (afschrijvings)lasten. Ook hiervan is een overzicht voorgeschreven. Hiervoor verwijzen we naar hoofdstuk 4.2.3.

In de toelichting op het BBV staat als hulpmiddel dat voor het bepalen van een nadere invulling van het begrip ‘incidenteel’ gedacht kan worden aan baten en lasten die zich gedurende maximaal drie jaar voordoen.

Gemeenten mogen op basis van de aangepaste notitie Incidenteel/structureel, zoals ook bevestigd in de begrotingscirculaire van de Provincie, een deel van de algemene reserve gebruiken voor structurele kosten. Dit zogenaamde surplus van de algemene reserve is dat deel dat niet nodig is voor het afdekken van risico’s (weerstandscapaciteit). Van dit vrij besteedbare deel (surplus) kan een gemeente jaarlijks maximaal 10% inzetten voor het dekken van structurele lasten. Met de voorwaarde dat de solvabiliteit groter of gelijk aan 20% is en blijft. Voor 2026 en 2027 is door ons incidenteel een beroep gedaan op de inzet van de Algemene Reserve met jaarlijks € 750.000.

Incidentele baten en lasten

Schades en schadeverhalen zijn op totaalniveau opgenomen. Het gaat hier om schades in de openbare ruimte, zoals openbare verlichting. Voor schades én schadeverhaal is een bedrag van € 65K in deze begroting opgenomen.

Voor 2026 en 2027 is ervoor gekozen om de financiële ruimte in onze Algemene Reserve in te zetten om de tijdelijke begrotingstekorten af te dekken. Normaliter is de inzet van de Algemene Reserve niet toegestaan om structurele uitgaven op reguliere taakvelden af te dekken. In de verslagleggingsregels BBV en in het toezichtskader van de Provincie zijn deze spelregels verruimd. Wij kiezen niet voor een structurele inzet van de Algemene reserve maar slechts incidenteel.

De opvang van ontheemden uit Oekraïne is gedaan op basis van de bekostigingsregeling van het Rijk. Wij verwijzen naar paragraaf 1.6. Er is een bedrag van € 9,202 miljoen aan zowel lasten als baten opgenomen. Per saldo is dit budgettair neutraal verwerkt.

In verband met herontwikkeling van het gebied locatie Hertog van Brabant stopt de exploitatie na 2026. Deze kent nog wel lasten en baten in de tussenliggende periode.

Diverse SPUK regelingen kennen een tijdelijk karakter. Dit betreft de SPUK GALA regelingen.

Baten waar stortingen in reserves tegenover staan

Voor een aantal projecten van derden verlenen we diensten. Voor deze inzet bij faciliterende ontwikkelingen vragen we een vergoeding. Voor 2026 is dit € 51.000.

Gerelateerd aan het afstoten van de woonwagenlocatie Olmenlaan worden nog opbrengsten verwacht van € 16.500 die ten gunste van de Algemene reserve worden gebracht.

De bijdrage voor de aanleg van de Noordelijke ontsluitingsroute van € 600.031 die van derden wordt ontvangen, storten we in de Algemene reserve. Dit geldt ook voor de verkoopopbrengst van de locatie Pepereind. voor € 244.000.

Voor diverse faciliterende ontwikkelingen vragen we bijdragen. Deze bijdragen doteren we op basis van de gemaakte afspraken in de bestemmingsreserve Gebiedsoverstijgende kosten (€ 385.000) en het Groenfonds (€ 50.876).

De verwachte besparing op energie in verband met de verduurzaming van gemeentelijke gebouwen storten we in de bestemmingsreserve verduurzaming.

Vanuit de opbrengsten uit de grondexploitaties is een bijdrage in de bestemmingsreserve Gebiedsoverstijgende kosten voorzien van € 80.000. De winstnemingen in de grondexploitatie komen ten gunste de reserve Grondexploitatie voor 954.000 in 2026.

Lasten waar onttrekkingen uit reserves tegenover staan

De uitgaven die we doen voor het convenant de Kwebben, de bijdragen in het kader van de weidevogelconvenant en de leader Groene Woud worden gedekt vanuit het groenfonds.

Voor de implementatie van de wet Kwaliteitsborging zijn van het Rijk middelen ontvangen. De kosten hiervoor in de meerjarenbegroting dekken we uit de Algemene reserve.

De bijdrage voor het kunstwerk op de route Station- NMKV van € 80.000 wordt onttrokken uit de Algemene reserve. Voor cofinanciering verwachten fondsen dat de opdrachtgever (lees de gemeente) een substantiële bijdrage levert aan de uitvoering/realisatie kosten. Zover als we nu een beeld hebben van de mogelijke kosten, stellen we voor om hiervoor in 2026 eenmalig een bedrag van € 80.000 op te nemen. De realisatie betreft meerdere objecten, met ieder een ander tijdspad. Voor de fondsenwerving is het echter nodig om een totaalbeeld te schetsen.

Voor de onderwijshuisvesting aan ontheemden is tijdelijk extra capaciteit vrijgemaakt op de locatie Dr. Landmanschool. De kosten bedragen € 57.000 op jaarbasis.

De extra kosten voor het leerlingenvervoer van Oekraïense vluchtelingen dekken we uit de bestemmingsreserve Migratie en Opvang.
De extra kosten voor het nieuwkomersonderwijs aan Oekraïense vluchtelingen dekken we uit de bestemmingsreserve Migratie en Opvang.

Voor dekking van de extra lasten vanuit het “oude” Integraal Huisvesting Plan (IHP) valt een bijdrage uit bestemmingsreserve IHP vrij van € 93K. De bijdrage daarna wordt lager doordat de kapitaalslasten ook dalen als gevolg van het afstoten van de locatie Hertog van Brabant, welke onderdeel wordt van een grex.

Voor het afkopen van schulden van inwoners verwachten we een incidenteel budget nodig te hebben. Een deel valt in 2026 vrij voor €30.000 en een deel in 2027 voor € 20.000. Hiervoor zetten we de budgetruimte in die beschikbaar komt  uit de niet volledige inzet van de middelen voor de energietoeslag in 2023 (die vrijvalt in het rekeningsaldo en daarmee naar de Algemene reserve).

Buurtgezinnen richt zich op kinderen in kwetsbare situaties die een zeker risico lopen. Met de incidentele subsidie wordt een passend ondersteuningsaanbod en een sterke basis voor jeugdigen en gezinnen gerealiseerd. De subsidie wordt gedekt vanuit de bestemmingsreserve Beschermd wonen en Maatschappelijke opvang.

Per saldo zit er in het begrotingsresultaat 2026 dus een bedrag van € 590.000 aan incidentele baten.